अहिल्यानगर जिलेयातील कोलहर गावत भगवती देवीचे मंदिर आहे। तुळजाभवानी, रेनुकामाता, भगवती आनि वाणिची सप्तश्रृंगी आशा सादितीन शक्तिपीठांचे एक साथ वास्तव में प्राचीन मंदिर आहे। भक्ताच्या इच्छेखातर देवी दर्शन दिले अणि तेव्हापसून या गावात सादेतीन शक्तिपीठं एक साथ असल्याची या मंदिराची आख्यायिका आहे। यह एक जागृत देवस्थान है. नवरात्रि या मंदिर देवीची मोती यात्रा भारते तसंच, भक्तांची ही मोती गर्दी होती है।
नगर-मनमाड रस्त्यावरियल प्रवरा नदीच्या तीरवर हे मंदिर वसले आहे। या मंदिर तुळजापुरची तुळजाभवानी, महुरची रेणुका माता, वाणिची सप्तश्रृंगी माता और कोल्हार भगवतीपुरची भगवती माता एसे सादितीन शक्तिपीठ एकत्रित मंदिर आहे। मोथ्या सांख्याने भाविक येथे येत असतात्। या मंदिरमाला जवळपास 250 वर्ष पूर्वचा इतिहास आहे। 13 व्याघ्रशिल्पे मंदिर में 13 से अधिक शिल्प हैं।
मंदिराची आख्यायिका क्या है?
असं महन्त की, समुद्र मन्थामधुन अमृत निघल्यानन्तर अहमदनगर येथिल नेवासा येथे दानव राहु हा देवनमध्ये मिसला। नोगिनी रूपताली विष्णुन्नी त्याचे कपाट ओळखून त्याचा शिर्चेद केला। त्यानंतर प्रवर परिसरात मोथा कोलाहल माजला. देव अणि दानव यञ्चयात युद्ध झाले। हा कोलाहल शमवन्यासाथी शंकराने स्वतः प्रकट होना, श्री भगवती की स्थापना केली। देवीने संपूर्ण राक्षसांचा नयनात केला। त्यानन्तर देवीचि विचारपूस करण्यासाथी भगवतीमातेच्या भवानी माता, रेणूकामाता, सप्तश्रृंगीमाता या भगिनी येथे आल्या। अशी आख्यायिका आहे.
प्रभु श्रीरामनेही या ठीकानी भेट दिल्याची आख्यायिका आहे। श्रीराम 14 वर्षांचा वनवास भोगत अस्ताना प्रवरंदिच्या काथी मुक्कामी होते। तेव्हा तयननि नदीत वाळुची महादेवाची पिंड तयार केली। तयन्ति तीथे कोल्हालेश्वराची स्थापना केली। कोल्हाळेश्वरमुळं या गवाला कोल्हार अस नवलं, असंहि काही जन संकटत. तसंच, भगवतीमातेच्या मंदिरमुळं या परिसरला हे भगवतीपुर हे नावले।